Hassa

/Hassa
Hassa 2019-02-04T21:17:34+00:00

Tarihi:

Hassa ilçesinin kurulu olduğu bölge M.Ö. 3000 yıllarından beri yerleşim alanı olarak kullanılmaktadır. Bölgede Akadlar, Babilliler, Asurlular, Hititler, İskitler, Persler, Selevkouslar, Kilikya Krallığı, Romalılar, Emeviler, Abbasiler, Tolunoğlulları, İhşitler, Selçuklular, Eyyubiler, Memlüklüler egemenlik sürmüşlerdir. l516 Mercidabık Zaferi ile Osmanlıların yönetimine geçmiştir.

Hassa İlçesi 1864-1865 yıllarında Amanos Dağlarında yaşamakta olan ‘ULAŞLI’ boyunun isyanı üzerine bölgeye gönderilen Osmanlı Fırka-ı İslahiye birlikleri komutanı olan İbrahim Derviş Paşa’nın isyanı bastırarak (Seyyar Jandarma bölüğünün eskiden bulunduğu, mevcut belediye şehir parkının bulunduğu yerde) bölgede konaklaması ile kurulmuştur. Ordu-Köyü namı ile bir karye olarak teşkil olunan Hassa’ya civar nahiyeler olan Hacılar, Tiyek ve Akbez’den haneler getirilerek yerleştirilir ve Maraş Mutasarrıflığına bağlanır.

İlçemiz Birinci Dünya Savaşı sırasında 1918 yılında Fransızlarca ilk kez işgal edilir. Çetelerin şiddetli mukavemeti sonucunda çekilmek zorunda kalan Fransızlar 10 Kasım 1920’de ikinci kez, 09-10 Mart 1921’de üçüncü kez, ve 15 Mart 1921’de son kez işgale uğrar. 20 Ekim 1921 Ankara İtilaf namesi ile 5 Ocak 1922 tarihinde Fransız birliklerince boşaltılır. Bu karışık dönemde Türk Çeteleri Hassa’ya girerek, Kasım 1921’de hükümet binasına Osmanlı Sancağı çekmişler, sınırı ve kurtuluşu fiili hale getirmişlerdir. Halk arasında bu tarih 15 Kasım olarak bilinmekte ve bu tarih kurtuluş bayramı olarak kutlanmaktadır.

Hassa İlçesi Hatay’ın Türkiye’ye katılışına kadar Gaziantep ili, İslahiye İlçesine bağlı bir bucak iken, Hatay’ın ilhakı ile (1939) ilçe konumuna erişmiştir. İlçemiz 39 mahalleden oluşmaktadır.

NÜFUS

Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığının 31.12.2015 tarihinde açıkladığı adrese dayalı nüfus sayımına göre İlçemiz nüfusu 54.130’dur. 
HASSA İLÇESİ MAHALLE NÜFUSLARI
S.N.
Mahalle
Toplam
1
Akbez
9.565
2
Akkülek
355
3
Aktepe
8.585
4
Ardıçlı
3.894
5
Arpalıuşağı
727
6
Aşağıkarafakılı
636
7
Bademli
786
8
Bintaş
344
9
Buhara
1.214
10
Çay
1.233
11
Çınarbaşı
506
12
Dedemli
442
13
Demrek
1.282
14
Derviş Paşa
1.440
15
Eğribucak
793
16
Gazeluşağı
246
17
Girne
3.387
18
Gülkent
800
19
Gülpınar
365
20
Güvenç
947
21
Hacılar
651
22
Haydarlar
441
23
Katranlık
655
24
Koruhüyük
273
25
Küreci
2.908
26
Mazmanlı
1.497
27
Sapanözü
506
28
Söğüt
1.530
29
Sugediği
105
30
Tepebaşı
650
31
Tiyek
296
32
Yeni
1.604
33
Yeniyapan
138
34
Yoluklar
466
35
Yukarıbucak
499
36
Yukarıkarafakılı
881
37
Yuvalı
1.449
38
Zeytinoba
598
39
15 Kasım
1.436
TOPLAM
54.130

 

COĞRAFİK YAPI

İlçemiz; Hatay ilinin kuzeyinde Hatay’a 80 km. uzaklıkta,  Amanos Dağlarının eteğinde kurulmuştur. 24 km. Suriye Devletiyle sınırı bulunmaktadır. İlçe Merkezinin rakımı 400 m.’dir. İlçenin toplam yüzölçümü 495 km2’dir. Hassa İlçesinin yüzölçümünün büyük bölümünü dağlar, geriye kalan kısmı tarıma elverişli ovalar ve leçelik alanlar kaplar.

Hassa İlçesi bir bölümü kırıklı ve kıvrımlı Amanos Dağları üzerinde yer alırken, diğer yarısı da Antakya-Kahramanmaraş graben hattı üzerinde yer almaktadır. Graben hattının doğusunda Ölü Deniz Fay zonu geçerken, batısında ise Doğu Anadolu Fay zonu geçmektedir. Doğu Anadolu Fay zonu Hassa’da birbirine paralel bir şekilde uzanarak bölümlere ayrıldığı için Hassa Bölütü olarak adlandırılmaktadır. Özellikle Hassa Bölütü’ne bağlı olarak yeryüzünde belirgin değişikler ortaya çıkmıştır. Bu değişikler arasında birikinti konilerinin yeniden yükselmesi, akarsu vadilerinde ötelenme gelmektedir. Fay hatları sahada zayıf hatların oluşmasını sağladığı için volkanik hareketlerin meydana gelmesine yol açmıştır. Başlangıçta fay hatlarını takip ederek çıkan lavlar daha sonra merkezi püskürmelere dönüşmüştür. Beş farklı dönemde aktif olan lavlar yörede ilginç yer şekillerinin oluşmasını sağlanmıştır.

Hassa İlçesi, son jeolojik dönemde meydana gelen volkanizmanın ilginç örneklerine sahiptir. Bu ilginçliği asıl arttıran konu şimdiye kadar Türkiye’nin hiçbir yerinde rastlanılmamadan lav tünellerine sahip oluşudur.

Lavlar Antakya-Kahramanmaraş graben hattının her iki tarafını sınırlayan fay hatları ile sınırlanmıştır. Bu kırık zonlar rölyefin şekillenmesi üzerinde etkili olduğu gibi volkanik şekillerinde meydana gelmesine üzerinde de önemli bir etkiye sahiptir. Kırık zonlar sahada dirençsiz bir yapının oluşmasını sağlamıştır. Zayıf zonlara bağlı olarak ortaya çıkan lavlar geniş bir alana yayılmıştır. Lavların vizkozitesi çok düşük olduğu için geniş alanlara yayılarak değişik şekillerin oluşmasını sağlamıştır.

Hassa volkan topografyasını ilginç hale getiren asıl konu lav tünelleridir. Buradaki lav Tünelleri’nden Sugediği civarında bulunan Uzunluğu 132 m olarak ölçülen Eğrigöl Lav Tüneli Türkiye-Suriye sınırında yer almaktadır. Tünelin hem sağlam ve hilale benzer bir görünüme sahip olması tünelin karakteristik bir özelliğidir. Diğer bir lav Tüneli ise 56,5 m uzunluğundaki Ardıçlı Lav Tüneli olup, tam bir tünel görünümündedir.

Üçüncü tünel ise Yarımaktepe Civarındaki tüneldir. Bir bölümünün çökmesiyle ortaya çıkan tünel, bir birine dik uzanan ve her bir yaklaşık 100 m. civarında olan iki ayrı bölmeden oluşmaktadır. Mart 2015 tarihinde yapılan ilk incelemede tünelin içinde sayısı 30-40 bin civarında yarasa yaşarken, Aralık 2015 tarihinde ikinci incelemede ise sadece 3-4 civarında yarasanın yaşadığı tespit edilmiştir.

Asıl büyük lav tüneli ise uzunluğu 2000 m’ye varan lav tünelidir. Lav tüneli Ardıçlı ile Hassa arasında yer alan Yalak Mevkii olarak bilinen bir yerdedir. Buradaki lavlar Prof. Dr. Toprak ve ekibinin 2002’deki çalışma sonuçlarına göre Doğu Anadolu Fay zonuna bağlı olarak 260 bin yıl önce yarık erüpsiyonu (çizgisel) şeklinde yayılmış olup Hassa’daki en yaşlı lavları oluşturmaktadır.

Dağlar; İlçenin batı kısmında güneyden kuzeye uzanan Amanos dağları bulunmakta olup, en yüksek tepeleri, 2.240 m. yükseklikle Mığır ve 2.076 m. yükseklikte Kuşcu tepesidir.

Ovalar; İlçemizin doğu kısmında kuzey-güney istikametinde uzanan Amik Ovası mevcuttur.

Akarsuları; İlçenin önemli akarsuları Karasu, Hopur, Tiyek,  Akbez ve Hacılar çaylarıdır. İlçemiz tarım arazileri tahta köprü barajından sulanmaktadır. İlçemize bağlı Demrek köyünde 3000 dekar arazi sulama kapasiteli Demrek Göleti bulunmaktadır.

Bölgenin İklimi; İlçemizde genel özellikleri itibarı ile Akdeniz iklimi hakimdir. En yüksek sıcaklığı Ağustos ayında (40 C), en düşük sıcaklığı ise Ocak ayında  (0 C) erişir. Yıllık ortalama yağış 763 kg. /m2‘dir. İlçenin 256 Km2 ormanlık sahası mevcuttur.

Bölgenin Bitki Örtüsü; Ormanlarımızda çoğunlukla çam, meşe, kayın ağaçları bulunmaktadır. Hassa’nın bitki türleri açısından çok çeşitli olması sahanın coğrafi özelliklerinden kaynaklanmaktadır. Şöyle ki Amanos Dağları İskenderun körfezinden itibaren duvar gibi birden yükselmektedir.  Akdeniz üzerinde gelen nemli yağışlı hava kütlesi burada yükselerek yoğun yağışlara yol açmaktadır. Amanos Dağlarının doğu kesimleri ise bir taraftan Samandağ üzerinden gelen nemli hava kütlelerine, diğer taraftan ise kuzeyden gelen karasal hava kütlelerine açıktır. Karakter açısından farklı olan iki hava kütlesi Hassa civarında karşılaşmaktadır. İşte bu özelliklerden dolayı Hassa ve çevresi bitki türü açısından Türkiye’nin en zengin yörelerinden birini oluşturmaktadır.

 

EĞİTİM VE KÜLTÜR

İlçemizde okullaşma oranı okul öncesinde % 79, İlkokulda % 99,14, Ortaokulda %98,93 ve Ortaöğretimde %49,89 dur.
Okul Durumu: İlçemizde 2015 – 2016 Eğitim Öğretim Yılında, 4 Anaokulu, 44 İlkokul 22 Ortaokul,  2 Meslek Lisesi, 3 Anadolu Lisesi ve 2 İmam Hatip Lisesi olmak üzere toplam 7 Lise; Toplam 77 okulumuz bulunmaktadır.
İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve bağlı okul ve kurumlarda 1 İlçe Milli Eğitim Müdürü 3 Şube Müdürü 38 Müdür, 1 müdür Baş Yardımcısı, 33 Müdür yardımcısı, 641 öğretmen, 1 şef, 12 V.H.K.İ.,  2 memur, 1 hemşire, 24 Hizmetli ve 27 sözleşmeli işçi olmak üzere toplam 784  kişi görev yapmaktadır.
İlçemizde 2015-2016 Eğitim öğretim yılında toplam 12558öğrenci (1345 okul öncesi, 4841 ilkokul, 4475 ortaokul, 1897 lise öğrencisi) eğitim görmektedir.
Okul Öncesi Eğitim; 2014– 2015 Eğitim Öğretim Yılında okul öncesinde; çağ nüfusu 1666 olup, 1312 kayıtlı öğrenci eğitim görmüş, Okullaşma oranı % 79 olarak gerçekleşmiştir.
Özel Öğretim: 
İlçemizde 1 Dershane bulunmaktadır.
İlçemizde 3 Rehabilitasyon Merkezi bulunmakta olup, öğrenci sayısı 327,
İlçemizde 9 adet Özel Öğrenci Yurdu olup, öğrenci sayısı 235’dir.
                   HASSA İLÇESİ OKUL, ÖĞRENCİ VE ÖĞRETMEN DURUM BİLGİLERİ
BÖLÜM
OKUL SAYISI
DERSLİK SAYISI
ŞUBE SAYISI
ÖĞRENCİ SAYISI
ÖĞRETMEN SAYISI
ANAOKULU
4
20
17
332
13
ANA SINIFI OLAN İO. SAYISI
41
54
55
1013
32
OKUL ÖNCESİ TOPLAM
45
74
72
1345
45
BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLI İ.OK.
17
31
51
516
38
MÜSTAKİL İLKOKUL
27
203
191
4325
224
MÜSTAKİL ORTAOKUL
22
211
173
4475
205
İLKOKUL+ORTAOKUL TOPLAMI
66
445
415
9316
467
İMAM HATİP LİSESİ
2
12
12
463
21
MESLEK LİSESİ
2
34
34
748
58
ANADOLU LİSESİ
3
36
32
686
50
LİSE TOPLAM
7
82
78
1897
129
GENEL TOPLAM
77
601
565
12558
641
Halk Kütüphanesi:
İlçemiz Merkezinde ve Aktepe, Ardıçlı ve Akbez Mahallelerinde Halk Kütüphaneleri mevcut olup, Halk Kütüphanelerimiz ile ilgili 2015 YILINA ait bilgiler aşağıdaki tabloya çıkarılmıştır.
KÜTÜPHANE İSMİ
KÜTÜPHANE ÜYE SAYISI
KİTAP SAYISI
KÜT. FAYDALANAN SAYISI
ÖDÜNÇ VERİLEN METERYAL SAYISI
HASSA İLÇE HALK KÜTP.
917
10708
7472
8341
AKTEPE  MAH. KÜTP.
180
5786
1838
1522
ARDIÇLI   MAH. KÜTP.
341
4468
1511
783
AKBEZ   MAH. KÜTP.
285
4918
2499
2108
1.5.6.Yüksekokul:
İlçemizde 2008-2009 eğitim öğrenim döneminde MKÜ’ye  bağlı Hassa Meslek Yüksekokulu açılmış, yer tahsis edilemediğinden Kırıkhan Meslek Yüksekokulunda faaliyet göstermekte iken 2010 Eylül ayında İlçemizdeki binasına taşınmıştır.
HASSA MESLEK YÜKSEK OKULU ÖĞRETİM ÜYESİ VE ÖĞRENCİ SAYILARI
S.N.
Bölüm/
Program Adı
2013-2014 Öğretim Yılı
2014-2015 Öğretim Yılı
2015-2016 Öğretim Yılı
Öğretim Elemanı Sayısı
Öğrenci Sayısı
Mezun Öğrenci
Sayısı
Öğretim Elemanı Sayısı
Öğrenci Sayısı
Mezun Öğrenci
Sayısı
Öğretim Elemanı Sayısı
Öğrenci Sayısı
Mezun Öğrenci
Sayısı
1
Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü /  Bahçe Tarımı Programı
    _
26
6
24
8
_
8
_
2
Bilgisayar Teknolojileri Bölümü / Bilgisayar Teknolojisi Programı
1
70
18
1
38
14
1
23
_
3
Bilgisayar Teknolojileri Bölümü / Bilgisayar Prog. Bölümü
1
71
21
1
65
20
1
73
_
4
Elektronik ve Otomasyon Bölümü / Biyomedikal Cihaz Teknolojisi Programı
1
69
22
1
70
27
1
69
_
5
Elektronik ve Otomasyon Bölümü / Elekt.ve Hab.Tek. Prog.
1
50
10
1
43
3
1
57
_
6
Bilgisayar Teknolojileri Bölümü / Bilgisayar Teknolojisi Prog. 2.Ö
15
1
7
7
_
7
Bilgisayar Teknolojileri Bölümü / Bilgisayar Prog.Bölümü 2.Ö
6
1
3
1
2
_
8
Mobil Teknolojileri Programı
20
39
_
T O P L A M
4
307
79
4
270
73
4
278